หมู่บ้านสะปัน

หมู่บ้านสะปัน หมู่บ้านเล็กๆ ในอำเภอบ่อเกลือ  จังหวัดน่าน ห่างจากบ่อเกลือภูเขาประมาณ  9 กิโลเมตร  เป็นชุมชนเล็กๆ เงียบสงบท่ามกลางขุนเขาไอหมอก เหมาะอย่างยิ่งกับคนรักและชื่นชอบธรรมชาติ

ตามประวัติความเป็นมา “หมู่บ้านสะปัน” จัดตั้งมาหลายร้อยปีแล้วโดยการนำของ “เจ้าพ่อพญาตึ๋น” ระยะแรกเป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ คนไม่ค่อยมากเท่าไหร่  แต่พอต่อมามีประชากรเพิ่มขึ้นจึงต้องจัดเขตการปกครอง เมื่อ พ.ศ. 2520 มีประชากรเข้ามาขออาศัยอยู่ในบ้านสะปัน แบ่งเป็นบ้านสาขาอีก 6 สาขา ได้แก่ บ้านเด่น บ้านห้วยข่า บ้านนาโป่ง บ้านนาปู และบ้านฐาน

เหตุที่ชื่อ “บ้านสะปัน”  เพราะมีลำน้ำปันไหลผ่าน เดิมตั้งอยู่ในเขตอำเภอปัว ต่อมาในปี พ.ศ. 2531 มีการแบ่งเขตการปกครองใหม่ ทำให้บ้านสะปันเข้าไปอยู่ในเขตหมู่ที่ 8 ตำบลบ่อเกลือเหนือ  กิ่งอำเภอบ่อเกลือ  และในปี พ.ศ. 2538 ได้เปลี่ยนเปลี่ยนจากกิ่งอำเภอบ่อเกลือ เป็น อำเภอบ่อเกลือ และแบ่งเขตการปกครองใหม่อีกเป็นหมู่ที่ 1 ตำบลดงพญา อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน

หมู่บ้านสะปันเป็นพื้นที่เงียบสงบ ซุกตัวอยู่กลางขุนเขา มีลำธารไหลผ่าน ในช่วงหน้าฝนฤดูทำนายังสามารถชมวิวทิวทัศน์ของนาข้าวเขียวขจีสวยงามสุดลูกหูลูกตา เรียกได้ว่าหากแวะมาเที่ยวบ่อเกลือภูเขาขับรถเลยไปอีกเพียงไม่กี่นาทีก็จะถึงหมู่บ้านสะปัน เมืองเล็กๆ ที่มีเสน่ห์น่าหลงใหล ทั้งขุนเขาสูงเสียดฟ้า กระท่อมน้อยใหญ่เรียงรายเห็นไกลๆ ตามริมน้ำสองสายที่มาบรรจบกัน คือลำน้ำว้า และ ลำน้ำสะปัน บางครั้งจึงเรียกกันว่า “สบปัน” และกลายมาเป็น “สะปัน” ในที่สุด

เมื่อเดินทางถึงหมู่บ้านสิ่งที่ไม่ควรพลาดแนะนำให้ไปคือที่ “วัดสะปัน” ตั้งอยู่ริมแม่น้ำว้า เป็นวัดเก่าแก่อายุหลายร้อยปี สร้างโดยเจ้าพ่อพญาติ๋น ซึ่งเป็นผู้นำชาวบ้านเข้าถางป่าและจัดตั้งหมู่บ้านขึ้น วัดสะปันเป็นสถานที่ศักดิ์ที่ชาวบ้านให้ความเคารพและศรัทธามาก เมื่อไปถึงวัดจะต้องไปไหว้ “ศาลเจ้าพ่อพญาติ๋น” อนุสรณ์ที่ระลึกถึงผู้จัดสร้างหมู่บ้านแห่งนี้ และยังเป็นที่พึ่งทางใจของชาวบ้านอีกด้วย